<html><head><meta http-equiv="Content-Type" content="text/html charset=utf-8"></head><body style="word-wrap: break-word; -webkit-nbsp-mode: space; -webkit-line-break: after-white-space;" class=""><div class="intro-inner article-header-container" style="margin: 0px auto 0px 240px; padding: 0px; border: 0px; font-family: 'Guardian Text Egyptian Web', Georgia, sans-serif; font-size: 17px; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; position: relative; max-width: 748px; color: rgba(0, 0, 0, 0.901961);"><div class="center-block article__header intro-col" style="margin: 0px; padding: 0px; border: 0px; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; float: none;"><h1 data-flowtype="headline" style="margin: 0px 0px 18px; padding: 0px; border: 0px; font-family: 'Guardian Egyptian Web', 'Lucida Bright', Georgia, sans-serif; font-size: 57.53817514272836px; font-weight: 300; font-stretch: normal; line-height: 57.53817367553711px; vertical-align: baseline; word-break: break-word;" class="">Langs de Laan der Verloren Vrijplaatsen</h1></div></div><div class=" article-container main" style="margin: 0px auto 0px 240px; padding: 0px; border: 0px; font-family: 'Guardian Text Egyptian Web', Georgia, sans-serif; font-size: 17px; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; position: relative; max-width: 748px; color: rgba(0, 0, 0, 0.901961);"><figure class="article__featured-image--portrait
article__featured-image--above-content
article__featured-image
" data-featured-image="" data-fixedimagepoint="center" style="margin: 0px 0px 18px 18px; padding: 0px; border: 0px; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: 1.65; vertical-align: baseline; position: relative; clear: right; float: right; width: 300px; z-index: 110;"><div class=" responsive-img-div" data-open-in-lightbox="" data-aspect-ratio="1.1410628019323672" data-lightbox-highres="https://images.nrc.nl/RIYrP84Hhzer0Cxb3tNfsGKpetQ=/1920x/filters:no_upscale():format(jpeg):fill(f8f8f8,true)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data47447621-d16291.png" data-lightbox-thumbnail="https://images.nrc.nl/YJ72egYLFw6KA2OpRsrtBO51OUk=/160x/filters:no_upscale():format(jpeg):fill(f8f8f8,true)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data47447621-d16291.png" style="margin: 0px; padding: 0px; border: 0px; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; position: relative; cursor: zoom-in; background-color: rgb(248, 248, 248);"><div class="placeholder" style="margin: 0px; padding: 0px 0px 342.316162109375px; border: 0px; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline;"></div><img srcset="https://images.nrc.nl/RIYrP84Hhzer0Cxb3tNfsGKpetQ=/1920x/filters:no_upscale():format(jpeg):fill(f8f8f8,true)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data47447621-d16291.png 1920w, https://images.nrc.nl/ce0N06GKK_3YpdXWb8yrBocHh8g=/1280x/filters:no_upscale():format(jpeg):fill(f8f8f8,true)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data47447621-d16291.png 1280w, https://images.nrc.nl/P1rYT4IJrug3HDKgdNTgCyV-WUI=/640x/filters:no_upscale():format(jpeg):fill(f8f8f8,true)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data47447621-d16291.png 640w, https://images.nrc.nl/vWkXxpwN4esmPnCgP-zxH6JEpU4=/320x/filters:no_upscale():format(jpeg):fill(f8f8f8,true)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data47447621-d16291.png 320w" sizes="
(min-width: 500px) 300px,
calc(100vw - 2*12px)
" src="https://images.nrc.nl/ce0N06GKK_3YpdXWb8yrBocHh8g=/1280x/filters:no_upscale():format(jpeg):fill(f8f8f8,true)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data47447621-d16291.png" alt="" style="margin: 0px; padding: 0px; border: 0px; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; display: block; width: 300px; height: 342.316162109375px; position: absolute; top: 0px; left: 0px;" class=""></div></figure><div class="content article__content" style="margin: 0px; padding: 0px; border: 0px; font-stretch: normal; line-height: 27.200000762939453px; vertical-align: baseline;"><p style="margin: 0px 0px 18px; padding: 0px; border: 0px; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; max-width: 100%;" class="">‘Een stad zonder vrijplaatsen is als een circus zonder clown.” Het felgele spandoek langs de dijk in Amsterdam-Noord, net buiten de ring, is al van verre zichtbaar. Honderd meter verderop, aan het eind van een slingerend weggetje, staat Hay Schoolmeesters te wachten. </p><p style="margin: 0px 0px 18px; padding: 0px; border: 0px; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; max-width: 100%;" class="">Ik heb met Hay afgesproken vanwege een wrang jubileum. Een jaar geleden, op 7 januari 2019, ontruimde de Amsterdamse ME in alle vroegte de voormalige ADM-werf in het Westelijk Havengebied. Daarmee kwam, na 21 jaar, een einde aan ’s lands meest roemruchte vrijplaats, geboorteplek van festivals als Robodock en thuis voor 125 krakers. </p><p style="margin: 0px 0px 18px; padding: 0px; border: 0px; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; max-width: 100%;" class="">Een week of twee voor die ontruiming <a href="https://www.nrc.nl/nieuws/2018/12/20/alles-kon-hier-zolang-het-een-beetje-in-harmonie-verliep-a3126662" style="margin: 0px; padding: 0px 0px 2px; border-width: 0px 0px 1px; border-bottom-style: solid; border-bottom-color: rgb(205, 224, 241); font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; color: rgb(11, 79, 137); text-decoration: none; max-width: 100%; transition: border-bottom 0.25s ease-in-out;" class="">bezocht ik Hay</a>, ADM’er van het eerste uur, op de werf. Ondanks het grauwe winterweer en de met spullen sjouwende bewoners zag je meteen wat een magische plek dit was. In het bos achter de werf stonden huifkarren met gekleurde lampjes. Er was een ufo op poten. En een ‘pizzatoren’, een wonderlijk bouwsel met een steenoven erin.</p><p style="margin: 0px 0px 18px; padding: 0px; border: 0px; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; max-width: 100%;" class="">Nu zitten de ADM’ers hier, in Amsterdam-Noord, op een terrein dat voorheen werd gebruikt om rioolslib op te slaan. Even verderop raast het verkeer op de A10 voorbij. Ze mogen er van de gemeente Amsterdam blijven tot 1 november. De ADM’ers zijn nog met een man of 45, de groep is uit elkaar gevallen. Ze wonen in trailers, houten hutjes en Mongoolse tenten die kris kras door elkaar staan. </p><div class="banner banner--inlinevideo " style="margin: 0px; padding: 0px; border: 0px; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; text-align: center; max-width: 100%;"><div class="banner__output" data-req-visitor-state="logged-out" data-banner-position="inlinevideo" id="adslot1-binnenland-inlinevideo" style="margin: 0px; padding: 0px; border: 0px; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; max-width: 100%;"></div></div><p style="margin: 0px 0px 18px; padding: 0px; border: 0px; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; max-width: 100%;" class="">De betonnen doorgang tussen hun bouwsels doopten ze de Laan der Verloren Vrijplaatsen. Een ludieke benaming waar een hele hoop weemoed achter schuilgaat. Want voor mensen als Hay, die willen leven buiten de mainstream, is in Nederland steeds minder plaats. Ook in Amsterdam, een stad met een lange traditie van tegencultuur, krakers en avontuurlijk leven. </p><p style="margin: 0px 0px 18px; padding: 0px; border: 0px; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; max-width: 100%;" class="">Op de fiets terug denk ik: ik snap ze wel, die ADM’ers. Persoonlijk zou ik er niet aan moeten denken, wonen in een afgeragde trailer met een straalkacheltje en een lekkend dak. Maar er is een groep mensen die de vrijheid, ruimte en gemeenschapszin van een vrijplaats verkiest boven de zekerheid van een Vinex-woning.</p><p style="margin: 0px 0px 18px; padding: 0px; border: 0px; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; max-width: 100%;" class="">En, ook niet vergeten: de tegendraadsheid en creativiteit van vrijplaatsbewoners heeft ons, burgermensen die binnen de lijntjes leven, een boel opgeleverd. Waar denk je dat al die festivals, foodtrucks, moestuinen en wrakhoutmeubels vandaan komen die tegenwoordig tot het vaste repertoire van millennials behoren? Uitgevonden op plekken als de ADM-werf. </p><p style="margin: 0px 0px 18px; padding: 0px; border: 0px; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; max-width: 100%;" class="">Een stad zonder rafelranden, tegencultuur en alternatieve woonvormen wordt op den duur oersaai. Dan resteren nog slechts geld en truttigheid. </p><p style="margin: 0px 0px 18px; padding: 0px; border: 0px; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; max-width: 100%;" class="">Ik hoop dat Amsterdam dat lot bespaard blijft, maar erg gerust ben ik er niet op.</p><div class="info" style="margin: 0px 0px 18px; padding: 0px; border: 0px; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: italic; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; max-width: 100%;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; border: 0px; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-weight: 600; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; max-width: 100%;" class="">Thijs Niemantsverdriet </span>(<a href="mailto:t.niemantsverdriet@nrc.nl" style="margin: 0px; padding: 0px 0px 2px; border-width: 0px 0px 1px; border-bottom-style: solid; border-bottom-color: rgb(205, 224, 241); font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; color: rgb(11, 79, 137); text-decoration: none; max-width: 100%; transition: border-bottom 0.25s ease-in-out;" class="">t.niemantsverdriet@nrc.nl</a>; <a href="https://twitter.com/search?q=%40tomjanmeeus&src=typd" style="margin: 0px; padding: 0px 0px 2px; border-width: 0px 0px 1px; border-bottom-style: solid; border-bottom-color: rgb(205, 224, 241); font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant-caps: inherit; font-stretch: inherit; line-height: inherit; vertical-align: baseline; color: rgb(11, 79, 137); text-decoration: none; max-width: 100%; transition: border-bottom 0.25s ease-in-out;" class="">@thijsniemant</a>) vervangt op deze plek Tom-Jan Meeus.</div></div></div><div class="">
<div style="color: rgb(0, 0, 0); letter-spacing: normal; text-align: start; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; word-spacing: 0px; -webkit-text-stroke-width: 0px; word-wrap: break-word; -webkit-nbsp-mode: space; -webkit-line-break: after-white-space;" class=""><div class=""><br class=""></div></div></div></body></html>