<m2m-nl> 2 bajesbreichten

[Jo van der Spek M2M]

Een radio impressie van de demonstratie afgelopen  zaterdag 25 september 
tegen de bajesboot in Zaanstad.

http://m2m.streamtime.org/uploads/2010/Bajesbotot%20Illegaal.mp3

zie ook:

http://www.indymedia.nl/nl/2010/09/69670.shtml

Frank Othieno is twee weken geleden overleden in Detentiecomplex Schiphol 
Oost, zo meldde de Volkskrant diezelfde zaterdag:

Volkskrant 25-09-2010, pagina 10

De dood vinden op zoek naar leven

Bovenkop

Twee weken terug zakte asielzoeker Frank Othieno (29) in elkaar in
detentiecentrum Schiphol-Oost. Hij overleed. 'Mijn zoon was niet
ziek', zegt zijn vader vanuit Kenia.

Van onze verslaggever
JONATHAN WITTEMAN

Amsterdam

Amsterdam Zelfs na zijn dood wacht Franklin Othieno nog altijd op
uitzetting. De 29-jarige asielzoeker uit Kenia stierf bijna twee weken
geleden in het detentiecentrum Schiphol-Oost. Een natuurlijke dood,
zegt justitie op basis van het rapport van de schouwarts. Onder
verdachte omstandigheden, zo houdt zijn familie vol.

'Mysterieus sterfgeval schokt Keniaanse familie', kopten Afrikaanse
media. 'Mijn zoon was niet ziek', zei zijn vader Lucas Othieno begin
deze week telefonisch vanuit Kenia. 'Het enige dat ik wil is een tweede
autopsie om vast te stellen wat er met mijn zoon is gebeurd.' Het
stoffelijk overschot had afgelopen dinsdagavond moeten arriveren op het
vliegveld van de Keniaanse hoofdstad Nairobi. Maar zijn familie eiste
dat Nederland het lichaam pas zou invliegen na een nieuwe
lijkschouwing. Sindsdien wacht Frank Otieno in een mortuarium in
Amsterdam op zijn repatriëring.

Justitie wil hangende het onderzoek niets kwijt over de zaak. Maar
volgens VluchtelingenWerk Nederland en Othieno's advocaat Frans te
Braake is dit wat er gebeurd is. Op zondagmiddag 12 september zakte
Frank Othieno in elkaar tijdens het tafeltennissen. Een bloedprop in de
hersenen, zo stelde de schouwarts later vast. Een van zijn
medegevangenen probeerde hem vergeefs te reanimeren. Omstanders buiten
het detentiecentrum zagen hoe eerst een ambulance met sirenes het
complex binnenreed en daarna een traumahelikopter landde op het dak van
het complex. Enige tijd later vertrokken de helikopter en ambulance
weer, nu zonder sirenes.

Obama senior

Zo eindigde een reis die begon in het district Siaya, nabij de
havenstad Kisumu, in het zuidwesten van Kenia. Het is de geboortestreek
van de beroemdste van alle Keniaanse migranten, Barack Obama senior, de
vader van de Amerikaanse president.

Ook Frank Othieno trok als jonge student naar de Verenigde Staten.
Acht jaar geleden begon hij aan een studie farmacie aan de Universiteit
van Houston in Texas. Hij behaalde zijn diploma en werkte daarnaast als
accountant bij Shell.

Maar de laatste twee jaar kreeg Othieno brieven van de Amerikaanse
autoriteiten dat hij elk moment naar Kenia kon worden uitgezet, zo
vertelt Dee Baker, een vriendin in Houston. Othieno's werkvergunning
werd niet verlengd en zijn asielprocedure was afgewezen.

Over de precieze omstandigheden bestaat onduidelijkheid. Tegen zijn
Nederlandse advocaat zei Othieno dat hij al vanaf het begin van dit
jaar in een Texaans detentiecentrum zat. Zijn Amerikaanse vrienden
ontkennen dit, of zeggen er in ieder geval niet van op de hoogte te
zijn geweest. 'De laatste keer dat ik hem sprak was op 14 mei', zegt
Dee Baker. Zij kwam pas te weten dat Othieno Amerika was uitgezet toen
ze hoorde dat hij dood was. 'Hij beloofde me toen dat hij me zou komen
opzoeken op m'n verjaardag, later die maand. Maar daarna hoorde ik
steeds maar niet van hem.'

Eind juni werd Othieno door Amerika uitgezet naar Kenia. Maar na een
tussenlanding op Schiphol besloot hij asiel aan te vragen in Nederland.

Geteisterd Soedan

Om zijn kansen op asiel te verhogen, deed hij dat niet onder zijn
Keniaanse nationaliteit, maar onder die van Soedan. Een vluchteling uit
het door oorlog geteisterde Soedan maakt immers minder kans om uitgezet
te worden dan een vluchteling uit Kenia.

Othieno beweerde te zijn geboren in Nadapal in Zuid-Soedan. Nadapal
ligt in de zogenoemde Ilemi-driehoek, een niemandsland tussen Soedan,
Kenia en Ethiopië, waarop alle drie de landen aanspraak maken. Aan zijn
advocaat vertelde Othieno dat hij op 10-jarige leeftijd met zijn ouders
in een Keniaans vluchtelingenkamp terecht was gekomen. Later zou zijn
vader een vals Keniaans paspoort voor hem hebben geregeld, waarmee hij
naar de Verenigde Staten vertrok.

Familie en vrienden ontkrachtten Othieno's relaas. In werkelijkheid
bracht Othieno zijn hele jeugd door in het gebied rond Kisumu, een
slordige vijfhonderd kilometer ten zuiden van Nadapal. Hij behoorde tot
de Luo, een stam in het westen van Kenia. Zijn naam is ongeveer even
typisch voor de Luo-stam als 'De Vries' voor de Hollandse stam, zegt
Josh Maiyo van de Uhollanzi Kenya Association (Ukea), een vereniging
voor Kenianen in Nederland.

Detentiecentrum

'Maar hij moet zijn research goed gedaan hebben.' Tegen leden van een
protestgroep, die iedere maand een wake houden bij het detentiecentrum
Schiphol-Oost, vertelde Othieno dat hij zich als Soedanese vluchteling
sterk identificeerde met de hoofdpersoon uit het boek What is the what
van Dave Eggers, over de Soedanese vluchteling Valentino Achak Deng.
Ook droeg hij bij zijn asielaanvraag een document bij zich waaruit zou
blijken dat er in mei 1981, zijn geboortemaand, geen Franklin Othieno
was geboren in Kisumu.

Othieno is een van de vele migranten die met een valse nationaliteit
asiel proberen te krijgen in Nederland. Volgens schattingen leeft er in
Nederland een schaduw-gemeenschap van drieduizend Kenianen die hier
ofwel illegaal verblijven, ofwel onder een onjuiste nationaliteit. Die
laatste groep heeft geluk en kan met een andere identiteit een nieuw
bestaan opbouwen. Anderen hebben minder geluk. Ze vallen door de mand
en worden uitgezet.

Frank Othieno had nog minder geluk. Zijn asielverzoek werd afgewezen
en hij belandde in een detentiecentrum, net als zovele andere
schipbreukelingen van de internationale migratiestromen. Ruim twee
maanden verbleef hij in het detentiecentrum Schiphol-Oost. Zijn
uitwijzing naar Kenia werd volgens zijn advocaat nog vertraagd doordat
de IND zijn laissez-passer kwijtraakte, een noodpaspoort dat hem
toegang tot Kenia had moeten verschaffen.

Asielverzoek

Gedurende die twee maanden tekende Othieno vergeefs beroep aan tegen
de afwijzing van zijn asielverzoek. Op het moment dat hij stierf liep
er nog een beroepsprocedure bij de Raad van State. Tot op het laatst
bleef hij bewijs verzamelen om zijn Soedanese afkomst te onderbouwen.

'Hij was een innemende, slimme jongen', zegt zijn advocaat. 'Hij
klaagde nooit en maakte altijd grapjes, terwijl hij toch in een
belabberde situatie zat.'

Zijn ouders hoorden pas dat Othieno in Nederland was toen ze op de
hoogte werden gesteld van zijn overlijden. Zij vinden dat de
Nederlandse autoriteiten hen eerder hadden moeten inlichten over de
detentie van hun zoon. Zijn ouders maakten bovendien bezwaar dat
Nederland het lichaam in Nairobi wilde achterlaten, meer dan
driehonderd kilometer van hun woonplaats.

'Wij zijn een arme familie, we hebben het geld niet hem hierheen te
halen', zegt zijn vader.

Het is vooralsnog niet bekend of en wanneer de tweede autopsie van
Frank Othieno zal plaatsvinden.

Veel kritiek op leefklimaat in detentiecentra

Detentiecentra als Schiphol-Oost dienen volgens Justitie om
asielzoekers klaar te houden voor vertrek en te zorgen dat ze niet uit
het zicht verdwijnen. In 2009 zaten 7.867 mensen in
vreemdelingenbewaring.

Er is veel kritiek op de centra. 'Asielzoekers voelen zich
gecriminaliseerd', zegt Jóna Halfdanardottir van VluchtelingenWerk.
'Iedereen die zo'n centrum van binnen ziet denkt: is dit de manier om
met asielzoekers om te gaan? Schiphol-Oost is een gesloten inrichting,
die lijkt op een gevangenis. De asielzoekers verblijven meestal met
zijn tweeën in een cel. Het centrum heeft een fitnessruimte en een
klein voetbalveld. Op de afdeling kunnen ze koken of deelnemen aan een
beperkt aantal activiteiten.'